Tijdens de coronacrisis heeft de overheid een groot steunpakket opgetuigd om het bedrijfsleven in de benen te houden. Belangrijke steunpilaren daarvan zijn de loonkostensubsidie NOW, de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) en het bijzonder uitstel van belastingbetaling.
Ondernemers hebben gretig gebruikgemaakt van het belastinguitstel. In totaal stond het bedrijfsleven uiteindelijk voor een slordige € 20 miljard in het krijt bij de Belastingdienst. Uiterlijk op 1 oktober 2022 moesten ruim 226.300 ondernemingen starten met het terugbetalen van hun uitgestelde schuld, waar ze in principe 5 jaar de tijd voor hebben. Het ministerie van Financiën heeft nu een eerste tussenstand opgesteld, met als peildatum 27 februari 2023. Enkele cijfers:
De redenen voor de betaalachterstand lopen uiteen, zo hoort de Belastingdienst tijdens contact met ondernemers. Een deel van de ondernemers heeft simpelweg geen geld, en anderen zijn niet bekend met de verplichting om af te lossen. Er is ook nog een groep die bewust niets doet, omdat zij rekenen op een algehele kwijtschelding van de schulden.
Vooral de groep van ruim 73.400 ondernemingen die nog niets heeft afgelost baart de Belastingdienst zorgen. Als er straks bij die volledige groep ingevorderd moet gaan worden, zet dat een enorme druk op de capaciteit van de fiscus. Capaciteit die er eigenlijk maar mondjesmaat is. Ook zorgwekkend vindt de fiscus de 18.300 ondernemingen die én een betaalachterstand hebben én weer nieuwe belastingschulden maken. Er zijn naar schatting 14.000 ondernemingen die nog helemaal niets hebben afgelost én nieuwe schulden opbouwen. Het kabinet roept ondernemingen met een betaalachterstand nu eerst dringend op om snel af te gaan lossen. Of zich bij de Belastingdienst te melden als terugbetalen niet lukt. Dan zijn er namelijk nog verzachtende opties, zoals een betaalpauze of de mogelijkheid om per kwartaal af te lossen in plaats van per maand.
Er is nu nog enige coulance, want de fiscus zal de komende tijd eerst nog brieven sturen naar ondernemers om alsnog werk te maken van de aflossing. Maar vanaf medio mei wordt er zwaarder geschut ingezet. Voor ondernemingen die tegen die tijd nog geen actie hebben ondernomen, wordt vanaf dat moment de betalingsregeling in fases ingetrokken.
Naast het belastinguitstel is de overheid ook bezig met het afwikkelen van andere steunmaatregelen, zoals de NOW en de TVL. Deze regelingen zitten in de laatste fase, waarbij definitief wordt vastgesteld of de uitbetaalde subsidie terecht is. Als bij deze definitieve vaststelling blijkt dat ondernemingen niet aan de voorwaarden voldoen, moeten zij mogelijk subsidie terugbetalen. De tijdvakken voor de TVL zijn inmiddels afgesloten. Voor het laatste staartje van de NOW kunnen organisaties nog tot en met 2 juni 2023 de gegevens aanleveren voor de definitieve vaststelling. Het gaat dan om subsidies over de periode november-december 2021 en het eerste kwartaal van 2022. In antwoord op Kamervragen laat het kabinet weten dat uitvoerders RVO (voor de TVL) en UWV (voor de NOW) zich coulant zullen opstellen bij terugbetaling van de subsidies. Er is daarbij deels maatwerk mogelijk. Organisaties die in de knel komen doen er dus verstandig aan om contact op te nemen om te zien of er oplossingen mogelijk zijn.